Dzień EKSPERYMENTÓW
w Laboratorium Edukacyjno -Twórczym Wyspa Odkryć
W dniu 18 kwietnia 2008 roku przeprowadziliśmy w naszym Ośrodku serię spotkań, na których uczniowie Szkoły Podstawowej Nr 9 w Sopocie przygotowali i przeprowadzili eksperymenty dla wszystkich klas III i IV oraz dla wybranych uczniów z klas V i VI tejże szkoły. W dniu 22 kwietnia studentka Wydziału Chemii Uniwersytetu Gdańskiego Aleksandra Willma zaprezentowała doświadczenia chemiczne dla uczniów klasy II i dla dzieci uczęszczających na zajęcia Wyspy Odkryć.
Pomysł DNIA EKSPERYMENTÓW był prosty i polegał na wybraniu przez ucznia z proponowanego zestawu doświadczeń jednego eksperymentu i pokazaniu go innym. Wstępnej selekcji doświadczeń dokonywali niektórzy nauczyciele (najczęściej na godzinach wychowawczych), a następnie pomysły przedstawiano na cotygodniowych spotkaniach w Laboratorium WYSPA ODKRYĆ.
Idea przeprowadzenia doświadczeń przez dzieci i dla dzieci nie jest nowa. Dla jednych pojawiła się ona jako wyzwanie, a dla innych była jak wykonanie zadania domowego. Niektórzy traktowali to jako zabawę. Prawie miesiąc trwały rozmowy z wybranymi uczniami, a następnie przeprowadzono próbne pokazy. Okazało się wtedy, że nie jest to łatwe, ponieważ były to najczęściej pierwsze próby eksperymentalne uczniów. Twórczość i postawa badawcza ucznia nie rozwija się bowiem w pustce. Wprowadzenie nowej jakości w nauczaniu, jaką jest bezpośrednia obserwacja zachodzących zjawisk, wymaga zaangażowania najpierw nauczyciela, a następnie ucznia. Potrzebne są odpowiednie warunki materialne i sprzyjająca atmosfera w środowisku domowym i szkolnym. Musi się to odnosić do konkretnych zagadnień.
Oto niektóre z zademonstrowanych pytań:
Czy powietrze się rozszerza?
Jak to się dzieje, że mamy dzień i noc oraz pory roku?
Jak działa serce jako pompa?
Czy można zagrać melodię na kieliszkach i kanistrach i jak to zrobić?
Jak dochodzi do tego, że tonie statek?
Spróbuj skopiować rysunek za pomocą odbicia w szybie.
Dlaczego rakieta jest taka szybka?
Jak doprowadzić do reakcji ilustrującej wulkan?
Dlaczego, gdy dmuchamy w butelki wydobywa się z nich różny dźwięk?
Czy można skleić kartki książki bez użycia kleju?
Jak ochronić jajko przed upadkiem z dużej wysokości?
Zobaczyliśmy w sumie 48 demonstracji i pokazów zaprezentowanych przede wszystkim uczniom klas III i IV. Reakcje i pełne przychylności przyjęcie prezentowanych doświadczeń przez naszych najmłodszych uczniów sygnalizuje nam, że planowane na koniec września popołudnie lub wieczór z eksperymentami może zainspirować do własnych pokazów także i tych, którzy teraz byli jedynie obserwatorami eksperymentów.
Po pokazach doświadczeń w ramach DNIA EKSPERYMENTÓW odbyły się dwa warsztaty z zakresu robotyki i informatyki. Uczestniczyli w nich ci uczniowie, którzy przygotowali i pokazali innym swoje doświadczenia. Damian Wiśniewski pracujący w projekcie RoboCAMP z Pomorskiego Parku Naukowo-Technologicznego w Gdyni zaprezentował dzieciom możliwości robotów i zasady ich sterowania.
Dzień Eksperymentów zakończył się wyjazdem grupy pracującej w Laboratorium Edukacyjno-Twórczym WYSPA ODKRYĆ do Laboratorium Instytutu Oceanologii Polskiej Akademii Nauk w Sopocie. Dzieci zobaczyły wyposażenie nowoczesnych pracowni naukowych Zakładu Genetyki i Biotechnologii Morskiej i wykonały tam prace pod opieką dr. Tomasza Kijewskiego. Następnie gościły w Zakładzie Ekologii Morza, gdzie dr Lech Kotwicki przeprowadził z nimi warsztaty naukowe. Spotkanie z osobami pracującymi naukowo, mającymi pasję poznawania świata było dla dzieci ogromnym przeżyciem. Zadawały dziesiątki pytań i wszystkiemu się dziwiły. Myślę, że w ten sposób rodzą się przyszłe dojrzałe wybory, a dotknięcie tajemnic świata zaowocuje postawą twórczą i badawczą. Bardzo dziękuję wszystkim osobom współpracującym przy przygotowaniu i przeprowadzeniu Dnia Eksperymentów. Nauczycielom i dyrekcji Szkoły Podstawowej nr 9 w Sopocie za cierpliwość i zrozumienie dla pierwszych prób eksperymentalnych dzieci. Wolontariuszom – Pawłowi Zalewskiemu, Aleksandrze Willmie i Małgorzacie Willmie ze Stowarzyszenia Twórczego i Edukacyjnego Wyspa, Damianowi Wiśniewskiemu z RoboCAMP, dr. Tomaszowi Kijewskiemu i pracownikom Zakładu Genetyki i Biotechnologii Morskiej oraz dr. Lechowi Kotwickiemu z Zakladu Ekologii Morza Instytutu Oceanologii PAN w Sopocie.
